بومی سازی فایل اقلیم مدل پروژه پیش بینی فرسایش آبی (wepp) (مطالعه موردی: پایگاه تحقیقاتی سنگانه، خراسان رضوی)

Authors

شهربانو عباسی جندانی

علی طالبی

علی اکبر عباسی

abstract

فرسایش خاک اثرات درون حوزه ای شامل کاهش حاصلخیزی خاک و اثرات برون حوزه ای شامل کاهش کیفیت آب، را در پی دارد. در کشور ما نیز فرسایش هر ساله خسارات جبران ناپذیری را به اکوسیستم های حوزه های آبخیز و اقتصاد کشور وارد می سازد. تدوین و اجرای مؤثر برنامه های مهار فرسایش، نیاز به درک کامل فرآیند های آن، توانایی در اندازه گیری و برآورد دقیق شدت فرسایش، شناخت عمیق مسأله و اعمال تکنیک های علمی در کنترل آن دارد. در بیشتر حوزه های آبخیز، داده های مورد نیاز برای برآورد رسوب در پایین دست دامنه ها وجود ندارد. از طرفی به-دلیل مشکلات اجرایی و وسعت حوزه ها، امکان استفاده از روش های مستقیم مانند پلات گذاری، روش های هیدرولیکی و هیدرولوژیکی برای محاسبه فرسایش در دامنه ها به جز موارد محدود و برای حوزه های کوچک وجود ندارد. راه مناسب دیگری که برای به دست آوردن مقدار فرسایش و رسوب وجود دارد، اندازه گیری غیر مستقیم به کمک روابط و مدل های ارائه شده، است. در این رابطه مدل های شبیه ساز به ابزارهای با اهمیتی جهت آنالیز فرآیندهای طبیعی دامنه ها و حوزه های آبخیز و همچنین توسعه سناریوهای مختلف مدیریتی آبخیزداری تبدیل شده اند. مدل wepp، یکی از مشهورترین مدل های فرآیند محور است که با پایه فیزیکی می تواند هدر رفت خاک و رسوب گذاری را با استفاده از مکانیسم ها و فرآیند های توزیعی زمانی و مکانی روی دامنه ها و در داخل آبراهه ها پیش بینی کند. مدل wepp در دو مقیاس دامنه و حوزه آبخیز قابل استفاده بوده و قادر است میزان فرسایش، رسوب و رواناب را به صورت سال های متوالی و یا برای یک رگبار برآورد کند. مدل دامنه wepp دارای چهار بخش اقلیم، خاک، مدیریت و توپوگرافی است و در مدل حوزه آبخیز علاوه بر این چهار بخش، داده های مربوط به تأسیسات آبخیزداری، کانال و مخازن نیز اضافه می شود لذا برای اجرای مدل، باید اطلاعات اقلیمی را به فرمت قابل قبول توسط مدل wepp تبدیل کرد که تهیه این فایل اقلیمی برای مناطقی با مشکل داده، کار سخت و گاهی غیر ممکن است. همین امر سبب شده است تا اکثر کاربران مدل wepp برای ساخت فایل اقلیمی از ایستگاه مشابهی در آمریکا استفاده کنند که این امر میزان کارایی مدل را در مناطق خارج از آمریکا کاهش می دهد. لذا در این مطالعه سعی شده است تا فایل اقلیمی مدل wepp با استفاده از داده های هواشناسی منطقه مورد مطالعه (سنگانه مشهد) و برنامه bpcdg تولید شود. فایل نهایی در مدل wepp استفاده شده و بنابراین از خطای احتمالی در برآورد پارامترهای اقلیمی کاسته می شود. بدین منظور پس از تهیه اطلاعات اقلیمی مورد نیاز، فایل های ورودی برنامه bpcdg در برنامه notpad تهیه و به مدل معرفی شده و فایل اقلیمی نهایی ایجاد شده است. نتایج حاصله نشان می دهد که مدل wepp قادر است تا این فایل اقلیمی را شناسایی و اطلاعات آن را به درستی بخواند. همین امر سبب می شود که دقت نتایج مدل نیز افزایش یابد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بومی‌سازی فایل اقلیم مدل پروژه پیش بینی فرسایش آبی (WEPP) (مطالعه موردی: پایگاه تحقیقاتی سنگانه، خراسان رضوی)

فرسایش خاک اثرات درون حوزه‌ای شامل کاهش حاصلخیزی خاک و اثرات برون حوزه‌ای شامل کاهش کیفیت آب، را در پی دارد. در کشور ما نیز فرسایش هر ساله خسارات جبران ناپذیری را به اکوسیستم‌های حوزه‌های آبخیز و اقتصاد کشور وارد می‌سازد. تدوین و اجرای مؤثر برنامه‌های مهار فرسایش، نیاز به درک کامل فرآیند‌های آن، توانایی در اندازه‌گیری و برآورد دقیق شدت فرسایش، شناخت عمیق مسأله و اعمال تکنیک‌های علمی در کنترل آن...

full text

اولویت‌بندی عوامل مؤثر در فرسایش سطحی با استفاده از مدل تلفیقی USLE-M و پویایی سیستم‌ (مطالعه موردی: پایگاه تحقیقاتی سنگانه- خراسان رضوی)

This research was aimed to simulate and prioritize the effective factors on water erosion using USLE-M in the system dynamic model. In this integrated model, by using the system dynamic simulation software (Vensim), all variables and factors involved in erosion and soil loss were considered according to the USLE-M model. After model implementation, the estimated values and observations were com...

full text

بررسی کارایی مدل RHEM در برآورد فرسایش (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سنگانه- خراسان رضوی)

Computer simulation models are increasingly popular for predicting soil loss to quantify the processes of detachment, transport and deposition of eroded soils. To assess the effects of different management on soil erosion, selecting the best models and their validation a positive step is considered. In this research the Rangeland Hydrology and Erosion Model (RHEM) was evaluated by using soil er...

full text

بررسی کارایی مدل rhem در برآورد فرسایش آبی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سنگانه ـ خراسان رضوی)

چکیده یکی از مسائل مهم در حوزه های آبخیز، تخمین میزان فرسایش در آنها می باشد. مدل های شبیه سازی کامپیوتری عمدتاً به طور فزاینده ای در برآورد مقدار هدر رفت خاک و انتقال رسوب موثر اند. هدف اساسی این پژوهش بررسی مدل rhem (rangeland hydrology and erosion model) در برآورد فرسایش خاک در ایستگاه تحقیقاتی سنگانه به وسعت 50 هکتار، در استان خراسان رضوی بود که از طریق نصب پلات های اندازه گیری فرسایش خاک و...

15 صفحه اول

بررسی تأثیر زمان وقوع رگبار بر اولویت‌بندی عوامل مؤثر در فرسایش با استفاده از آنالیز حساسیت مدل WEPP (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سنگانه، استان خراسان رضوی)

مدل WEPP، به حجم زیادی از داده­های ورودی نیاز دارد. شناسایی پارامترهای حساس مدل و اولویت‌بندی آنها سبب افزایش دقت و کارایی مدل می­شود. از طرفی مدل WEPP می­تواند فرایندهای مؤثر در رواناب، فرسایش و رسوب را در طول سال شبیه­سازی کند، از این‌رو، حساسیت مدل با توجه به زمان وقوع رگبار و مقدار پارامترها در مقاطع مختلف از سال باید متفاوت باشد. برای اثبات این فرض، دو رگبار بهاره و پاییزه مربوط به سال 200...

full text

بررسی کارایی مدل rhem در برآورد فرسایش (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سنگانه- خراسان رضوی)

مدل های شبیه ساز عمدتاً به طور فزاینده ای در پیش بینی مقدار هدر رفت خاک و انتقال رسوب مؤثر هستند. برای ارزیابی اثرات مدیریتی مختلف روی فرسایش خاک و انتخاب بهترین اقدامات مدیریتی استفاده از مدل (خصوصا مدل های فرآیند محور) و اعتبار سنجی آنها گامی مثبت به شمار می رود. در این تحقیق مدل rhem (rangeland hydrology and erosion model) در برآورد فرسایش خاک در ایستگاه تحقیقاتی سنگانه در استان خراسان رضوی ا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مجله پژوهش های حفاظت آب و خاک

Publisher: دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

ISSN 2322-2077

volume 22

issue 1 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023